Музей "Памяць"
Музеі – захавальнікі памяці гісторыі народа – адыгрываюць важную ролю ў выхаванні ў дзяцей і моладзі патрыятызму і пачуцця гонару за гістарычную і культурную спадчыну нашай Айчыны. Не выхаваць нам патрыёта-грамадзяніна без краязнаўства, без ведання гісторыі малой радзімы, сваіх гістарычных каранёў. Менавіта, у гэтым галоўная роля школьнага музея – выхаваць на мясцовым матэрыяле патрыёта свайго краю.
У Кіраўскай школе яшчэ ў 50-60я гады вучні і настаўнікі сабралі фотакарткі загінуўшых воінаў-землякоў, а калгас заказаў партрэты. Яны былі аформлены на стэндах у карыдорах. Памятаю, як мы ганарыліся тым, што там былі і нашы браты і бацькі. А пазней вялікая работа была праведзена настаўнікам рускай мовы і літаратуры Скрыннікавай Н.У. і піянерважатай Цярэнцьевай Н.М. па перапісцы з роднымі воінаў, якія вызвалялі вёскі Кіраўскага с/С ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
Родныя вызваліцеляў запрашаліся на святы ў школу, на Дзень Перамогі.
У гэты ж час механізатары калгаса сталі ўсё часцей знаходзіць у зямлі зброю часоў вайны. Тады і паўстала пытанне аб тым, што гэта ж усё трэба дзесьці размясціць, запісаць у кнігу, праводзіць работу па рэстаўрацыі, вывучэнні прадметаў, іх далейшым даследаванні.
І. Агульныя звесткі аб музеі
Рашэнне аб адкрыцці музея было прынята 10.10.1982г.. Кіраўніком была назначана настаўнік беларускай мовы і літаратуры Самусенка В.В. А партрэты воінаў-землякоў, пісьмы з вайны, перапіска з роднымі воінаў-вызваліцеляў, іх фатакарткі, зброя часоў вайны – сталі першымі экспанатамі музея.
Плошча музея 42м<sup>2</sup>. Сёння гісторыка-краязнаўчы музей “Памяць” ва ўстанове адукацыі Кіраўскай сярэдняй школы – гэта вынік мэтанакіраванай творчай пошукава-даследчай работы ўсяго калектыву, бацькоў, грамадскасці.
Узначальвае работу - савет музея, які выбіраецца на сходзе актыву.
Савет музея на сваіх пасяджэннях вырашае пытанні, што ўключыць у фонды музея, разглядае і зацвярджае планы, справаздачы пошукавых груп, абмяркоўвае асноўныя пытанні дзейнасці музея, арганізуе падрыхтоўку экскурсаводаў, праводзіць вучобу актыву, падбірае заданні класам па навукова-даследчай і пошукавай рабоце.
У савет музея і яго актыў уваходзяць класныя кіраўнікі, настаўнік гісторыі, геаграфіі, якія кіруюць навукова-даследчай і навукова-асветніцкай работай.
МЭТА работы музея: фарміраванне нацыянальнай свядомасці вучняў, далучэнне іх да нацыянальнай і агульначалавечай культуры, беражлівых адносін да помнікаў гісторыі, культуры, прыроды.
- выяўленне, вывучэнне,захаванне і належнае выкарыстанне музейных прадметаў;
- удзел у рашэнні вучэбна-выхаваўчых задач школы;
- ахова і прапаганда помнікаў гісторыі, культуры і прыроды роднага краю;
- правядзенне грамадска-карыснай і культурна-асветніцкай работы сярод вучняў, бацькоў, грамадскасці.
ІІ. Навукова-даследчая работа і камплектаванне фондаў
Адным з асноўных напрамкаў дзейнасці музея за апошнія гады быў удзел у рэспубліканскай акцыі “Жыву ў беларусі і тым ганаруся”.
У гэтым годзе работа савета музея вядзецца па тэме “Вялікай Перамозе - 70”:
- перааформлены альбом “Байцы ўспамінаюць мінулыя дні”;
- сабраны матэрыялы-ўспаміны вязняў і аформлены стэнд “Малалетнія вязні фашызму”. У школе праводзяцца ўрокі памяці, лінейкі-памяці, прысвечаныя знакамітым землякам, якія загінулі на франтах Вялікай Айчыннай вайны .
Былі праведзены і літаратурныя чытанні па твору А.Капусціна “Гучаць далёкія струны” пра нашага земляка – Героя Савецкага Саюза М.К. Кавалёва. Абмяркоўваўся матэрыял-даследаванне “Дзяўчына з Кірава” аб уражэнцы нашай вескі, Самусенцы А.Р., намесніку камандзіра першага танкавага батальена 1-ай гвардзейскай танкавай брыгады, гвардыі капітане.
Незабыўнае ўражанне пакідаюць мітынгі памяці і сустрэчы з ветэранамі вайны.
Па напрамку “Мая школа – часціца майго жыцця” аформлена экспазіцыя “Школа ў будні і святы” і амаль дапісаны летапіс, праводзяцца выставы падчас сустрэчы з выпускнікамі, выпускаецца газета.
Навуковы фонд архіва музея на пачатак 2014 года больш за 100 адзінак.
За перыяд акцыі было сабрана 46 музейных прадметаў.
Найбольш цікавыя паступленні: кнігі выпускніка школы, начальніка разведкі, палкоўніка Скрыннікава М.Ф.,удзельніка вайны ў Афганістане, чарнільніца і ручкі пасляваенных гадоў, школьная і піянерская форма 70-х пачатку 90-х гадоў і інш., работы мастака Кіраўшчыны Рубанава Пятра .
ІІІ. Экспазіцыйная работа
Тэматыка выстаў, а іх 21, амаль супадае з раздзеламі экспазіцыі, а яны наступныя:
- “Кірава-Святое”;
- “Легенды Святога возера”;
- “Свята-Пакроўская царква”;
- “Па новай дарозе”;
- “Гераічны подзвіг народа бессмяротны”;
- “Настаўнікі – удзельнікі вайны”;
- “Малалетнія вязні фашызму”;
- “Зброя часоў вайны”;
- “Служаць Радзіме выпускнікі”;
- “Воіны- інтэрнацыяналісты”;
- “Афіцэр – прафесія гераічная”;
- “Чарнобыль – боль майго сэрца - “Учора, сёння Кірава”;
- “Мастак Кіраўшчыны”;
- “Школа ў будні і святы” і інш.
IV. Фондавая работа
У музеі знаходзіцца 540 экспанатаў. Афармляецца пастаянна ўліковая дакументацыя.
Састаўляюцца акты прыёму экспанатаў, ёсць пашпарт музея, кніга водгукаў .
Праводзіцца інвентарызацыя фондаў, рэстаўрацыя прадметаў, забяспечана сахраннасць, тэмпературны рэжым.
V. Навукова-адукацыйная работа
За апошні гады наш музей наведала 1604 чалавек, праведзена 81 экскурсія, 12 лекцый. За час дзейнасці музея пры ім працавалі: краязнаўчы гурток, факультатывы: “Кіравазнаўства”, “Гісторыя Жлобіншчыны”, “Мая Айчына”, “Гісторыя роднага краю”.
Зараз работа музея агранізавана па прынцыпу “Вучань – экскурсавод”.
Заахвочаныя дадзенай работай вучні праводзяць экскурсіі па экспазіцыях музея. Заняткі вядуцца як у кабінетах, так і ў музеі, каля помніка, на даму ў ветэранаў, вязняў фашысцкіх лагераў, на могілках, дзе пахаваны ўдзельнікі Вялікай Айчыннай вайны. Праводзяцца тэматычныя выставы, агляд літаратуры па тэмах, працаюць валанцерскія атрады.
Вывады
За перыяд работы у музеі наладзіўся своеасаблівы дыялог пакаленняў, калі да пошукавай і творчай дзейнасці далучыліся дзеці, іх бацькі, бабулі і дзядулі. І гэта радуе. І таму сёння музей нашай школы – гэта і культурна-асветніцкі і навукова-даследчы цэнтр. А гэта надае ўпэўненасці, што сямейныя сувязі ўмацоўваюцца, фарміруецца грамадзянская пазіцыя ў адносінах да Беларусі, а, значыць, музей – цэнтр ідэйна-патрыятычнага выхавання моладзі.